مرکز سیاه رنگ چشم را مردمک می نامند و “میوز” اصطلاح پزشکی برای مردمک های کوچک و منقبض است. میوز چشم می تواند به دلایل بسیاری از جمله استفاده از مواد افیونی یا سکته مغزی ایجاد شود.

میوز چشم چیست؟
عارضه میوز چشم به داشتن مردمک های کوچک یا منقبض اطلاق می شود؛ به این حالت، میوز مردمک (حلقه سیاه وسط چشم) نیز می گویند. بر اثر میوز، عضلات عنبیه (قسمت رنگی چشم) که بزرگ و کوچک شدن مردمک را کنترل می کنند ضعیف می شوند.

در شرایط عادی وقتی نور شدید باشد، مردمک کوچکتر شده و هنگامی که نور کم است (به عنوان مثال در هوای تاریک) مردمک بزرگتر می شود. مردمک افراد مبتلا به میوز در همه شرایط کوچک می ماند حتی اگر نور شدید شود.

اندازه مردمک همچنین با نگاه کردن به جسمی که نزدیک شماست تغییر می کند. وقتی شما از جسمی نزدیک‌ به جایی دورتر نگاه می‌کند، مردمک ها کوچک‌تر می‌شوند.

میوز مردمک می تواند در یک طرف (یک طرفه) یا هر دو طرف (دو طرفه) وجود داشته باشد. این شرایط را می توان به صورت تک چشمی (یک چشم) و دو چشمی (دو چشم) نیز عنوان کرد.

تفاوت بین میوز و میدریازیس چیست؟
میوز برخلاف میدریازیس (مردمک های گشاد شده) است که بر اثر آن مرکز سیاه چشم شما بسیار بزرگتر از حالت عادی است.

میوز حین عمل چیست؟
در جراحی آب مروارید، ممکن است مردمک چشم منقبض شود (میوز حین عمل). به همین دلیل جراحان مردمک هایی را که حدود ۷ میلی متر هستند برای انجام جراحی مناسب تر می دانند. مسائل متعددی در رابطه با مردمک های کوچک وجود دارد، از جمله چیزی به نام سندرم فلاپی عنبیه حین عمل (IFIS) که در این مقال نمی گنجد. متخصصان و چشم پزشکان هم دستگاه ها، داروها و استراتژی هایی برای مقابله با میوز حین عمل ایجاد کرده و در اختیار دارند.

اگر از داروهای آنتاگونیست گیرنده آلفا-۱- آدرنرژیک استفاده کرده باشید، ممکن است حین عمل IFIS رخ دهد. این داروها فشار خون بالا و هیپرپلازی خوش خیم پروستات (پروستات بزرگ شده) را درمان می کنند. این موضوع همچنین ممکن است در صورت مصرف داروهای دیگری که برای منقبض کردن مردمک چشم استفاده می شوند، اتفاق بیفتد.

علل احتمالی بروز میوز چیست؟
به دلایل مختلفی ممکن است شما مردمک کوچک داشته باشید، از جمله:

میوز ناشی از مواد افیونی (مخدر) و سایر داروها
برخی داروها باعث کوچک شدن مردمک چشم می شوند. حالت مردمک چشم عاملی شناخته شده در مصرف مواد افیونی و باربیتورات ها است؛ میوز ناشی از مواد افیونی در هر دو چشم وجود دارد.

داروهای دیگر مثل داروهای میوتیک مانند پیلوکارپین نیز مردمک را کوچک می کند. پیلوکارپین دارویی است که برای درمان گلوکوم و خشکی دهان استفاده می شود.

میوز ناشی از سندرم هورنر
سندرم هورنر، چشم ها و بخشی از صورت شما را تحت تاثیر قرار می دهد. این عارضه به دلیل اختلال در مسیر اعصاب سمپاتیک که ساقه مغز را به چشم ها و صورت متصل می کند، ایجاد می شود. این اعصاب عملکردهای غیرارادی مانند اتساع و انقباض مردمک چشم را نیز کنترل می کنند. فلج سمپاتیک چشمی یا سندرم برنارد هورنر نام های دیگر سندرم هورنر هستند. میوز ناشی از سندرم هورنر تک چشمی (یک طرفه) است.

میوز ناشی از مسمومیت
به دلیل مسمومیت هم ممکن است عارضه میوز ایجاد شود. سمومی که باعث میوز می شوند عبارتند از: ارگانوفسفرها، بنزودیازپین ها و کلونیدین.

میوز ناشی از یووئیت
یووئیت به گروهی از بیماری ها اطلاق می شود که درد، قرمزی و التهاب چشم از نشانه های آنهاست. این بیماری قسمت میانی چشم که به نام یووآ شناخته می شود، شبکیه و صلبیه را درگیر می کند. صلبیه قسمت سفید چشم شماست. شبکیه هم داخلی ترین قسمت چشم است که رنگ ها و نور ها را حس می کند و تصاویر را به مغز می فرستد.

میوز ناشی از التهاب عنبیه (iritis)
Iritis یک اصطلاح پزشکی برای التهاب (تورم) عنبیه است. همانطور که بیان شد عنبیه قسمت رنگی چشم شماست که ماهیچه های آن مردمک را کنترل می کنند.

میوز ناشی از آسیب به مغز (از جمله سکته مغزی) یا چشم
اگر چشم شما آسیب دیده باشد، ممکن است متورم و دردناک شود. این عارضه می تواند تغییر اندازه مردمک را دشوار کند. میوز همچنین می تواند پس از سکته ای که در ناحیه پونس ساقه مغز اتفاق می افتد (سکته مغزی پونتین)، سبب خونریزی در جمجمه یا مغز شود.

میوز ناشی از نوروسیفلیس (مردمک های آرگیل رابرتسون)
مردمک های آرگیل رابرتسون، مردمک های منقبض شده افرادی هستند که در مراحل پایانی بیماری سیفلیس قرار دارند. اگر سیفلیس درمان نشود، میکروب ایجاد کننده آن می تواند وارد مایع نخاعی مغز شود.

میوز ناشی از synechiae یا چسبندگی التهابی بین قسمت‌های مختلف چشم
گاهی اوقات التهاب باعث چسبندگی بین قسمت هایی از چشم می شود که در کنار یکدیگر قرار دارند. چسبندگی زمانی اتفاق می‌افتد که بافت‌های دو قسمت چشم (معمولا به دلیل بافت اسکار) به هم بچسبند.

میوز ناشی از سردردهای خوشه ای
سردردهای خوشه ای نام خود را از تأثیری که روی شما می‌گذارند گرفته اند. این سردردها شما را به دفعات درگیر می کنند. هر سردرد ممکن است حدود ۳۰ دقیقه طول بکشد و ممکن است شما تا ۸ مورد از این سردردها را در مدت ۲۴ ساعت تجربه کنید. سردردهای خوشه ای گاهی علائمی شبیه به سندرم هورنر ایجاد می کنند، به این معنی که سبب میوز و افتادگی یک طرف صورت شما می شوند.

میوز چگونه درمان می شود؟
درمان میوز بستگی به دلیل ایجاد کننده آن دارد؛ به این معنی که باید بیماری زمینه‌ای میوز را درمان کرد. برای مثال، اگر مردمک چشم شما به دلیل داروهایی که مصرف کرده‌اید کوچک شده است، باید مصرف داروهای منقبض کننده مردمک را متوقف کنید.

چگونه می توان از میوز پیشگیری کرد؟
شما می توانید با مشورت پزشک تان و اجتناب از داروهایی که باعث کوچک شدن مردمک می شوند، از میوز ناشی از دارو جلوگیری کنید.

اگر اهل ورزش هستید، باید از تجهیزات مناسب استفاده کنید. همچنین، اگر شغلی دارید که عینک یا سایر وسایل حفاظتی را توصیه می کند، تجهیزات ایمنی را فراموش نکنید.

نکته: همانطور که در ابتدای مطلب ملاحظه کردید، مردمک های چشم شما بسته به میزان نور وارد شده یا تمرکز آنها بزرگتر یا کوچکتر می شوند. هنگامی که مردمک چشم بسیار کوچکتر از حد طبیعی باشد و مانند معمول به تغییرات نور یا فوکوس واکنش نشان ندهد شما مبتلا به میوز شده اید. این وضعیت می تواند دلایل زیادی داشته باشد و باید در مورد آن با چشم پزشک تان مشورت کنید، زیرا برخی از علت ها بسیار جدی هستند.